۵ راه ساده برای احترام به خودت و افزایش عزت نفس
احترام به خود چه معنایی داره و چه جوری می‌تونیم بیشتر به خودمون احترام بذاریم؟ متخصص‌ها، احترام به خود رو به روش‌ها و در زمینه‌های مختلف تعریف کردن. محققان روان‌شناسی، اغلب، احترام به خود رو یه عملی تعریف می‌کنن برای احترام‌گذاشتن به نیازها و خواسته‌هامون و درک ارزش خودمون و انتخاب‌هایی که بهمون امکان می‌ده کرامتون رو حفظ کنیم. احترام‌گذاشتن به خودمون مهمه؛ چون کمک می‌کنه با چالش‌ها مقابله کنیم، تاب‌آوری داشته باشیم و سلامت عاطفی‌مون رو حفظ کنیم. خیلی از پژوهشگرها، استدلال می‌کنن که احترام‌گذاشتن به خودمون با درکمون از عزت‌نفس و رفتارهایی که نشون‌دهندة خوددوستیه، ارتباط نزدیکی داره.
برعکس احترام به خود، بی‌احترامیه، اما این دقیقاً یعنی چی؟ بیا چند تا نمونه از بی‌احترامی به خودمون رو بررسی کنیم:
- ممکنه با خودت گفت‌وگوی منفی داشته باشی؛ مثلاً من به‌اندازه کافی خوب نیستم، من هیچ‌وقت نمی‌تونم کاری رو درست انجام بدم، و این‌جور چیزها.
- ممکنه اجازه بدی مردم به حریم شخصی‌ات تجاوز کنن.
- ممکنه «نه» گفتن برات مشکل باشه و باعث بشه دیگران ازت سوءاستفاده کنن.
- ممکنه استعدادها، دستاوردها یا شخصیتت رو دست‌کم بگیری.
- ممکنه وقت نذاری تا مراقبت از خودت رو تمرین کنی.
- ممکنه به جای تمرکز روی چیزی که خودت درباره خودت فکر می‌کنی، بیش از حد درگیر این باشی که دیگران درباره‌ات چی فکر می‌کنن.
- ممکنه به خواسته‌ها و نیازهای خودت احترام نذاری.
احترام نذاشتن به خودمون، می‌تونه دلایل مختلفی داشته باشه. شاید در محیطی بزرگ شدی که مراقب‌هات ازت حمایت نکردن یا ازت سوءاستفاده شده. شاید در مدرسه آزار و اذیت شدی و معلم‌هات خیلی بهت توجه نکردن. ممکنه در روابط یا زندگی خانوادگی دچار آسیب شده باشی و همین باعث شده باشه احساس کوچیکی یا بی‌ارزشی کنی. شاید در دوران مدرسه، وقتی احترام‌گذاشتن به دیگران رو یاد می‌گرفتی، هیچ‌وقت اهمیت احترام به خودت رو بهت یاد ندادن. به هر دلیلی که باشه، الان اینجایی تا یاد بگیری که چه جوری به خودت احترام بذاری.
چه جوری به خودمون بیشتر احترام بذاریم؟
احتمالاً تا الان متوجه شدی که اگه بیشتر به خودت احترام بذاری، وضعیتت یه کم بهتر می‌شه، اما برای خیلی از ما، تغییر باورهای اصلی و عادت‌های قدیمی سخته، به‌خصوص اگه ندونیم از کجا شروع کنیم. فهرستی که اینجا آوردیم، به‌هیچ‌وجه کامل نیست، اما امیدواریم برات نقطه شروع باشه.
به ارزش‌هات فکر کن
خیلی خوبه اگه از چیزهایی که در زندگی برات ارزش دارن، از نیازهات و اینکه از زندگی چی می‌خوای، یه فهرست تهیه کنی. به این فکر کن که چه ارزش‌هایی داری و چه جوری هر روز اون‌ها رو زندگی می‌کنی. شاید لازم باشه چیزی رو بهتر کنی.
به روابطت با دیگران نگاه کن
یه راه خوب برای اینکه بفهمی به خودت احترام می‌ذاری یا نه، اینه که بفهمی اطرافیانت چه جوری باهات رفتار می‌کنن. نحوه احترام و رفتارمون با خودمون، به دیگران هم یاد می‌ده چه جوری با ما رفتار کنن. اگه احساس می‌کنی بعضی افراد تو رو نادیده می‌گیرن، بهت بی‌احترامی شده یا ازت حمایت نشده، به این فکر کن که چه جوری می‌تونی اون روابط رو تغییر بدی. نتیجه‌اش اینه که می‌تونی تصمیم بگیری چه چیزی رو در رفتار دیگران با خودت تحمل کنی. یه راه خوب برای احترام گذاشتن به خودت، اینه که در برابر افرادی که مرزهات رو رد می‌کنن، کرنش نکنی.
مراقبت از خودت رو تمرین کنی
اول از همه اینکه تو لایق این هستی که از خودت مراقبت کنی. دوم اینکه، وقتی برای مراقبت از خودمون از نظر عاطفی، جسمی و روحی، آگاهانه تلاش می‌کنیم، به خودمون یادآوری می‌کنیم که لایق عشق، احترام و خوشبختی هستیم. هرچی بیشتر قدر خودمون رو بدونیم و به نیازها و خواسته‌هامون توجه کنیم، بیشتر احترام به خودمون رو در زندگی اولویت قرار می‌دیم.
زیاد به خودت سخت نگیر
صدای هیچ منتقدی خارج از خودمون، بلندتر از صدای منتقدی نیست که در درون ما زندگی می‌کنه. همه ما گاهی اشتباه می‌کنیم. مهم اینه که خودمون رو ببخشیم و وقتی هم اشتباه می‌کنیم، با مهربونی عذرخواهی کنیم.
کارهایی رو که ازشون لذت می‌بری، بیشتر انجام بده
سرگرمی مورد علاقه‌ای داری که وقت زیادی براش نداشته باشی؟ فعالیتی هست که دوست داشته باشی انجام بدی، حتی اگر در انجامش خیلی مهارت نداشته باشی؟ کارهایی وجود دارن که دوست داشته باشی انجام بدی، اما هیچ‌کس دیگه‌ای انجامشون نده؟ اون کارها رو انجام بده. وقت بذار و به خودت یادآوری کن که نیازی نیست حتماً کارها رو خوب انجام بدی تا از ازشون لذت ببری. به خودت بگو همین که انجامشون بدی خوبه. فرقی نمی‌کنه مهارت خیاطی‌‌ات رو تقویت کنی، یا پیاده‌روی در کوهستان رو امتحان کنی، یا هر چیز دیگه. وقت بذار و زندگی‌ات رو پر کن از فعالیت‌هایی که ازشون لذت می‌بری. وقتی روحمون رو پرورش می‌دیم، یاد می‌گیریم که بیشتر به خودمون احترام بذاریم.