۸ روش الهام‌بخش از استیو جابز که دنیا رو تغییر داد

با استعفای استیو جابز از سمت مدیرعاملی اپل، دنیا دچار آشفتگی شد. قیمت سهام اپل سقوط کرد و کم‌کم بهبود پیدا کرد. اون یکی از نمادین‌ترین مدیران عامل در جهان و رهبر الهام‌بخشیه که همیشه استانداردهای سطح بالایی رو برای نوآوری تعیین می‌کنه. اون با نوآوری مستمر، نحوه استفاده مردم از فناوری رو تغییر داد.

موفقیت اپل دوتا عامل کلیدی داره: رهبری دوراندیشانه (visionary leadership) و رهبری نوآورانه (innovative leadership). استیو رهبر بی‌نظیری بود که هر دوتا ویژگی رو داشت و اون‌ها را به‌طور مؤثری با هم یکی کرد تا اپل رو در عرصه بین‌المللی مطرح کنه. استیو جابز با اپل هم‌معنی شد. اینجا ویژگی‌های کلیدی رهبری اون رو نام می‌بریم.

استیو= شور و اشتیاق

دنبال علایق خودت باش، چون در نهایت، این اشتیاقه که موفقیت رو به ارمغان می‌آره و سرنوشتت رو رقم می‌زنه. واقعیت اینه که افرادی که به دنبال علایق خودشون رفتن، نه فقط پول، که به شهرت و نام هم رسیدن و جایگاه خاصی برای خودشون رقم زدن.

موفقیت آی‌پاد به این دلیل ممکن شد که استیو دوازده سال، هر هفته چهار ساعت و پنجاه هفته در سال رو صرف بحث با متخصص‌های نرم‌افزار، سخت‌افزار و طراحی می‌کرد تا بتونه درخشان‌ترین ایده‌ها رو خلق کنه. تحقیقات نشون می‌ده که موقع انتخاب بین علاقه و پول، این علاقه است که اهمیت داره، نه پول. زمانی که تو مسیر علایق خودت کار می‌کنی، از زندگی لذت می‌بری و به اون معنا می‌بخشی.

با گذشت زمان، بهترین عملکرد خودت رو ارائه می‌دی و در نتیجه، دستاوردهای فوق‌العاده‌ای داری. افرادی که در حوزه‌های مورد علاقه‌شون کار می‌کنن، دیگه احساس کارکردن ندارند؛ چون درگیری عمیق، تعهد و اشتیاق، باعث می‌شه دیگه استرس نداشته باشن.

این‌جور افراد هویت و برند خودشون رو می‌سازن. در نهایت، اون‌ها شناخته می‌شن و پاداش می‌گیرن. بعد از اون، جریان پول به‌تدریج آغاز می‌شه. برعکس، افرادی که به‌خاطر پول کار می‌کنن، سلامتی خودشون رو به خطر می‌اندازن، چون از زندگی لذت نمی‌برن و آخرش هرچی به دست می‌آرن، صرف هزینه‌های دکتر می‌شه.

استیو = دوراندیشی

استیو دوراندیشی خارق‌العاده‌ای داشت، هرجا تصور دیگران متوقف می‌شد، تخیل اون شروع می‌شد و این باعث می‌شد از رقباش جلو بزنه. استیو ذهن روشنی داشت. اون می‌دونست که می‌خواد کجا بره و چه‌جوری کارکنانش رو به اونجا ببره. استیو برای کارکنانش تصویری ذهنی ایجاد کرد و به‌طور مؤثری باهاشون ارتباط برقرار کرد.

اون سخنران فوق‌العاده‌ای بود که به‌خوبی ارتباط برقرار می‌کرد و دیدگاهش رو به‌طور مؤثری برای کارکنانش توضیح می‌داد. وقتی چشم‌انداز قوی و به‌خوبی مشخص شده باشه، رهبرها می‌تون به‌راحتی به اهدافشون برسن.

استیو = تمرکز

استیو روی اهداف و مقاصدش متمرکز بود. اون می‌دونست قلبش کجاست. در طول زندگی‌اش با فداکاری کار کرد و در نهایت هم به هدفش رسید. اون می‌گفت: «مردم فکر می‌کنن تمرکز یعنی بله‌گفتن به چیزی که باید روی اون تمرکز کنن، اما اصلاً این برداشت درست نیست. تمرکز یعنی نه‌گفتن به صدها ایده خوب دیگه. باید ایده‌تون رو با دقت انتخاب کنین.»

استیو = الگو

هیچ رهبری به‌جز از طریق الگوبودن، نمی‌تونه به‌راحتی در دیگران تأثیر بذاره. استیو الگو بود. اون زندگی‌اش رو وقف فناوری کرد و به اون عمل کرد. اون با رفتار خودش الگو می‌شد، بهترین عملکردش رو ارائه داد و از بقیه هم انتظار بهترین عملکرد رو داشت. این کار تأثیر فوق‌العاده‌ای در دیگران داره و اون‌ها هم برای اثربخشی و برتری سازمان، بهترین عملکرد خودشون رو ارائه می‌دن.

استیو = استقامت

استیو به‌خاطر پشتکار و انعطاف‌پذیری‌اش شهرت داره. اون از همون روزهای اول مبارزه می‌کرد. استیو فرزندخونده بود و زندگی‌‌اش رو با فروش بطری‌های کوکا و خوردن غذای رایگان در معبد هاره‌کریشنا در اورگان می‌گذروند. زمانی که اخراج شد، ناامید نشد.

استیو بعد از اخراج از اپل گفت: «مثل دارویی با طعم افتضاح بود، اما فکر می‌کنم بیمار بهش نیاز داشت. گاهی اوقات زندگی با یه آجر به سرتون می‌زنن. ایمانت رو از دست نده.» اون به‌جای سرزنش‌کردن شرایط، روی کارش تمرکز کرد.

اون به‌دنبال علاقه‌اش به فناوری رفت. زمانی که دوباره استیو رو به اپل برگردوندن، عده زیادی با توجه به فضای کسب‌وکار اون موقع، به توانایی‌های استیو شک داشتن. اون با شور و پشتکارش ثابت کرد که منتقدانش اشتباه می‌کردن و اپل رو به قله جهان رسوند. استیو از دوران کودکی با نشون‌دادن پشتکار فوق‌العاده‌اش، در برابر موانع زیادی ازجمله سرطان، مبارزه کرد.

استیو = پایداری

وقتی به زندگی ادیسون نگاه می‌کنیم، می‌بینیم که بارها در اختراع لامپ شکست خورد. وقتی ازش درباره همین موضوع پرسیدند، گفت که شکست نخورده، بلکه راه‌های زیادی رو یاد گرفته که برای اختراع لامپ کار نمی‌کرده. بنابراین، این پایداریه که باعث می‌شه افراد به موفقیت‌های بزرگی دست پیدا کنن.

استیو نماد پایداریه. اون در زندگی حرفه‌ای‌اش چندین بار شکست خورد، اما هر بار درس‌هاش رو یاد گرفت و بدون هیچ پشیمونی‌ای به راهش ادامه داد. یه بار گفت: «مطمئنم که تقریباً نیمی از چیزی که کارآفرینان موفق رو از غیرموفق جدا می‌کنه، فقط پایداریه.»

استیو = برتری

ارسطو می‌گفت: «مردم با عمل‌کردن مداوم به روش خاص، ویژگی خاصی رو به دست می‌آرن.» استیو با کار مداوم در حوزه فناوری، ویژگی برتری رو به دست آورد. اون از طریق نوآوری و خلاقیت، مدام بر ارزش‌افزوده به محصولات و خدمات موجود تأکید می‌کرد.

اون به‌جای کمال، به برتری اعتقاد داشت. برای خودش و دیگران سطح توقع رو بالا می‌برد که در نهایت، همین سبب برتری می‌شد و باعث می‌شد در این رقابت از دیگران جلو بزنه. استیو می‌گفت: «الگویی برای کیفیت باشین. بعضی آدم‌ها به محیطی که در اونجا انتظار برتری می‌ره، عادت ندارن.»

استیو = اپل

این روزا، استیو با اپل هم‌معنی شده و در ذهن مردم سراسر جهان، تأثیر عمیقی گذاشته. جانشینش، تیم کوک، چالش سختی پیش رو داره.

هر وقت که رهبران کاریزماتیک سازمان رو ترک می‌کنن، جانشین‌هاشون تحت‌فشار قرار می‌گیرن. رهبران همیشه برای برآورده‌کردن آرزوها و انتظارات مشتریان و مصرف‌کنندگان با مشکل مواجه می‌شن. برای تیموتی، این کار خیلی سخته؛ چون اون جانشین یه آدم کاریزماتیک با میراث قدرتمندی شده که در سراسر جهان تأثیری عمیق داشته. بااین‌حال، به‌خاطر پیش‌بینیِ قبلیِ رفتن استیو به‌علت مشکلات سلامتی و برنامه‌ریزی برای جانشینی از مدت‌ها پیش، مسیر برای تیموتی هموارتر بود.

وقتی که جک ولچ افسانه‌ای، جنرال الکتریک رو ترک کرد، سهامش سقوط کرد و جانشینش، جف ایملت، برای برابری با کاریزمای جک ولچ، با مشکل مواجه شد. بااین‌حال، جف با رهبری نرم، تونست کم‌کم با تطبیق با محیط کسب‌وکار اون زمان، جای خالی جک ولچ رو پر کنه. تیموتی هم به‌تدریج به‌عنوان رهبری که هویت خاص خودش رو داره، تکامل پیدا می‌کنه. هرچند که مطابقت با کاریزمای استیو خیلی دشواره.

استیو در ردیف رهبران سخت‌گیر و معامله‌محور مثل جک ولچ قرار می‌گیره که با ذهنیتی وظیفه‌گرا به تجارت نگاه می‌کنن. این روزا از این رویکرد استقبال نمی‌شه، اما هنوز رایجه و نمی‌تونیم هم کاملاً از رهبری سخت‌گیرانه فاصله بگیریم؛ چون افراد با نگرش‌ها، استعدادها، سبک‌ها و مزاج‌های متفاوتی وجود دارن.

استیو برای خیلی‌ها الهام‌بخشه؛ چه برای دانشجوها و چه برای مدیرها. اون ثابت کرد که هر چیزی در این دنیا از طریق شور، چشم‌انداز، مأموریت، اجرا و از همه مهم‌تر، نوآوری، امکان‌پذیره. بیشتر رهبران کاریزماتیک با رفتنشون خلأ رهبری ایجاد می‌کنن و نبودنشون به‌شدت احساس می‌شه. با اینکه استیو رهبری کاریزماتیک بود، زمینه جانشینی رو هموار کرد، ولی با استعفاش جای خالی‌اش بیشتر احساس می‌شه. استیو با ترک سمت مدیرعاملی اپل، کار بزرگی رو برای جانشینش، تیم کوک، باقی گذاشت.

استیو = افسانه

زمانی که کل دنیای فناوری وارد مسابقه‌ی بی‌امان و جنگ‌های رایانه‌های شخصی شد، استیو مسیر کمتر طی‌شده‌ای رو در پیش گرفت و این‌جوری، پیشگام و افسانه‌ای شد. اون کار خودش رو مثل ماهی کوچکی در برکه‌ای بزرگ شروع کرد و در نهایت، به برکه عظیم نوآوری و برتری تبدیل شد.

اون قوانین کسب‌وکار رو بازنویسی کرد و نحوه عملکرد فناوری رو تغییر داد. از طریق دستاوردهای فناورانه‌اش، کیفیت متفاوتی در زندگی مردم ایجاد کرد. استیو جابز نه‌تنها به‌خاطر خدمات برجسته‌اش، بلکه به‌خاطر رهبری دوراندیشانه و نوآورانه‌اش در جهان، به یاد می‌مونه.